Ի՞նչ Պատահեցաւ Այս Շաբաթ Հայոց Պատմութեան Մէջ

ՄԱՆԻԱ ՂԱԶԱՐԵԱՆ (ծնունդ՝ 20 Յունուար, 1924)

Արուեստաբան Մանիա Ղազարեան ծնած է 20 Յունուար, 1924-ին, Թիֆլիսի մէջ։ 1948 թուականին աւարտած է Երեւանի գեղարուեստա-թատերական հիմնարկը։ 1953-1959-ին աշխատած է Հայաստանի ազգային պատկերասրահին մէջ, իսկ 1959-1998-ին՝ Գիտութիւններու Ակադեմիայի արուեստի հիմնարկին մէջ։ 1983-ին Հայաստանի արուեստի վաստակաւոր գործիչի տիտղոսը ստացած է, իսկ 1996-ին պաշտպանած է արուեստագիտութեան դոկտորի իր աւարտաճառը։

Մանիա Ղազարեանի ուսումնասիրութիւնները նուիրուած են միջնադարեան, նոր եւ նորագոյն կերպարուեստի ու կիրառական արուեստի հարցերուն։ Հեղինակն է հետեւեալ գիրքերուն՝ «Վարդգէս Սուրէնեանց» (1960), «Հայ կերպարուեստը XVII-XVIII դարերում» (1974), «Գրիգոր Խանջեան» (1978), «Փայտի գեղարուեստական փորագրութիւնը Հայաստանում» (1989), «Արցախի արուեստի գանձերը» (1993)։ Վերջինս լոյս տեսած է Անթիլիասի մէջ։ Հրատարակած է նաեւ «Յովնաթանեան նկարիչները» (1968) եւ «Խորհրդային Հայաստանի տեսողական արուեստներ (1978) ռուսերէն հատորները, «Նոր Ջուղայի գեղարնկարչութիւնը 17-18-րդ դարերում» պարսկերէն հատորը (1985) եւ «Հայկական գորգ» երկլեզու՝ հայերէն ու անգլերէն հատորը (1988)։

Աշխատասիրած ու կազմած է Ս. Էջմիածնի վանքի թանգարանի, Վենետիկի Մխիթարեաններու Ս. Ղազարի վանքի, Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսարանի, Հալէպի «Զարեհեան» գանձատան եւ Տիթրոյթի «Ալեք եւ Մարի Մանուկեան» թանգարանի ցուցակները։

Մանիա Ղազարեան մահացած է 8 Մարտ, 1998-ին, Երեւանի մէջ։