Ի՞նչ Պատահեցաւ Այս Շաբաթ Հայոց Պատմութեան Մէջ

ԷԴԳԱՐ ՅՈՎՀԱՆՆԻՍԵԱՆ (ծնունդ՝ 14 Յունուար, 1930)

Բոլորի շրթներուն վրայ գտնուող «Երեւան-Էրեբունի» եւ «Սարդարապատ» երգերը յօրինուած են նոյն թուականին՝ 1968ին, բանաստեղծ Պարոյր Սեւակի եւ երգահան Էդգար Յովհաննիսեանի գործակցութեամբ։ Աւելի ուշ, Պ. Սեւակի եւ Է. Յովհաննիսեանի համագործակցութենէն պիտի ծնէր ուրիշ ծանօթ երգ մը՝ «Արփա-Սեւան»։

Էդգար Յովհաննիսեան ծնած է Երեւան, 14 Յունուար, 1930ին։ Աւարտած է Կոմիտասի անուան պետական երաժշտանոցը (1953) եւ Մոսկուայի երաժշտանոցի յետաւարտական բաժինը (1957), վերջինս՝ աշխարհահռչակ Արամ Խաչատուրեանի ղեկավարութեամբ։ 1962ին, Հայաստանի արուեստի վաստակաւոր գործիչի տիտղոսին արժանացած է։ Վարած է պատասխանատու պաշտօններ՝ Ա. Սպենդիարեանի անուան օփերայի եւ պալէի թատրոնի տնօրէն (1962-1968), Հայկական ժողովրդական երգի-պարի համոյթի ղեկավար (1970-1974), հեռատեսիլի եւ ձայնասփիւռի սենեկային երգչախումբի գեղարուեստական ղեկավար (1979-1984) եւ Կոմիտասի անուան պետական երաժշտոնոցի տեսուչ (1986-1991)։ 1972ին ստազած է Հայաստանի, իսկ 1986ին՝ Խորհրդային Միութեան ժողովրդական արուեստագէտի տիտղոսը։

Երաժիշտը եղած է նաեւ Հայաստանի Գերագոյն Խորհուրդի պատգամաւոր (1963-1971) եւ Խորհրդային Միութեան ժողովրդական պատգամաւոր (1989-1991)։

Յովհաննիսեան էական նպաստ բերած է հայ երաժշտութեան զարգացման գործին։ Բեղուն արտադրութիւն ունեցած է զանազան սեռերու մէջ։ Ստեղծած է բեմապարեր («Մարմար»՝ 1957, «Երկնագոյն նոկտիւրն»՝ 1967, «Յաւերժական կուռք»՝ 1966, «Անտունի»՝ 1969), «Դիմակահանդէս» բեմապարային յօրինումը (1982)։ Երաժշտական ու բեմադրական արուեստի արդի հակումներուն համահունչ են «Սասունցի Դաւիթ» օփերա-բեմապարը (1976), «Ճանապարհորդութիւն դէպի Էրզրում» (ըստ Ալեքսանտր Փուշկինի համանուն երկի) օփերան (1987)։

Յովհաննիսեան գրած է նաեւ դաշնակի համար հնգեակ մը (1955), համանուագներ (1957, 1983, 1984), «Գրիգոր Նարեկացի» օրաթորիում (1995), քառեակներ (1950, 1958, 1964, 1981), եւ տարբեր բնոյթի այլ գործեր։ Յօրինած է նաեւ երաժշտութիւն թատրոնի եւ շարժապատկերի համար։

Էդգար Յովհաննիսեան մահացած է 28 Դեկտեմբեր, 1998ին, Երեւանի մէջ։